News

Branża transportowa wychodzi naprzeciw potrzebom swoich klientów, przygotowując dla nich spersonalizowane propozycje realizacji zleceń. Jednym z nich są transporty ponadgabarytowe, dotyczące ładunków przekraczających standardowe wymiary. Są one obecne w każdej gałęzi transportu.

Ładunkiem ponadgabarytowym w transporcie drogowym określamy przewóz dużych, specjalistycznych części, pojazdów, a nawet elementów budowlanych na dowolne odległości. Nazywany jest również jako ładunek nienormatywny.  Cechą charakterystyczną takich ładunków jest ich duży nacisk na oś. Ponadto taki ładunek przekracza normy oraz skrajnie, jakie obowiązują na drogach publicznych. Określa się w ten sposób ładunki o długości powyżej 16,5 metra, szerokości większej od 2,5 metra i wysokości ponad 4 metry. Wymiary te obejmują nie tylko ładunek, ale też pojazdy przewożące. Do tonażu zalicza się również wagę kierowcy, obsługi oraz zatankowanego paliwa.

Przejazd ładunku nienormatywnego wcale nie jest prosty. Wymaga sprawdzenia całej trasy, gdzie pod uwagę bierze się nie tylko mosty, wysokość wiaduktów, przepustów i szerokość dróg. Istotne jest także położenie drzew, znaków drogowych, budynków i elementów dodatkowych wzdłuż drogi, które wpływają na dostępność skrajni. Przebieg takiego przejazdu regulują konkretne przepisy, które określają porę dnia, ilość pojazdów oraz osób uczestniczących w całym procesie.

Przedsiębiorstwa zajmujące się tą gałęzią transportu muszą zapewnić odpowiednie pojazdy, mogące przewozić tak duże ładunki. Dodatkowo muszą zapewnić personel zajmujący się pilotowaniem takiego przejazdu. Również kierowcy powinni wykazywać się odpowiednimi umiejętnościami i wiedzą w manewrowaniu pojazdem z nienormatywnym ładunkiem.

Kolejnym ważnym aspektem w transporcie ponadgabarytowym jest konieczność posiadania na niego zezwolenia. Wniosek o wydanie takiego zezwolenia składa się do odpowiedniego organu, którego określają przepisy prawa transportowego:

I – wydaje starosta na przejazd pojazdu o długości, wysokości, naciskach osi oraz rzeczywistej masie całkowitej nie większej od dopuszczalnej, o szerokości nieprzekraczającej 3,5 metra na okres 12 miesięcy poruszających się drogami publicznymi z wyjątkiem ekspresowych i autostrad;

II – wydaje starosta i naczelnik urzędu celno-skarbowego na przejazd pojazdu o nacisku osi i rzeczywistej masie całkowitej nie większej od dopuszczalnych, o szerokości nieprzekraczającej 3,2 metra, o długości nieprzekraczającej: 15 metrów dla pojedynczego pojazdu, 23 metry dla zespołu pojazdów, o wysokości nieprzekraczającej 4,3 metra na okres od 1 miesiąca do 2 lat poruszającego się drogami publicznymi;

III – wydaje Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad oraz naczelnik urzędu celno-skarbowego na przejazd pojazdu o  rzeczywistej masie całkowitej oraz naciskach osi nie większych od dopuszczalnych, o szerokości nieprzekraczającej 3,4 metra, o długości nieprzekraczającej: 15 metrów dla pojedynczego pojazdu, 23 metry dla zespołu pojazdów, 30 metrów dla zespołu pojazdów o skrętnych osiach, o wysokości nieprzekraczającej 4,3 metra na okres od 1 miesiąca do 2 lat poruszającego się drogami krajowymi;

IV – wydaje Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad na przejazd pojazdu o szerokości nieprzekraczającej 3,4 metra dla drogi jednojezdniowej, 4 metry dla drogi dwujezdniowej klasy A i S, o długości nieprzekraczającej: 15 metrów dla pojedynczego pojazdu, 23 metry dla zespołu pojazdów, 30 metrów dla zespołu pojazdów o skrętnych osiach, o wysokości nieprzekraczającej 4,3 metra, o rzeczywistej masie całkowitej nieprzekraczającej 60 t, o naciskach osi nie większych od dopuszczalnych na okres od 1 miesiąca do 2 lat poruszającego się drogami publicznymi;

V – wydaje Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad lub prezydent miasta jeśli trasa przejazdu przebiega w granicach adm. miasta na prawach powiatu i nie przebiega autostradą lub drogą ekspresową na przejazd pojazdu o wymiarach oraz rzeczywistej masie całkowitej większej od wymienionych w kategoriach I-IV, o naciskach osi przekraczających wielkości dopuszczalne na okres 14 dni na jednokrotny przejazd, na okres 30 dni na wielkokrotny przejazd poruszającego się wyznaczoną trasą w zezwoleniu.

Jak widać katalog zezwoleń na przewóz ładunków ponadgabarytowych obejmuje szeroką ich kategoryzację. Koniczne jest uiszczenie opłaty za otrzymanie takiego pozwolenia. Ich cena wacha się w granicach 100 zł do 4800 zł. Szczegółową tabelkę kategorii zezwoleń i opłat można znaleźć na rządowej stronie Generalnej Dyrekcji Dróg i Autostrad.

Przygotowanie takiego przejazdu wydaje się niełatwą sprawą. Trzeba mieć na uwadze wymogi dotyczące ładunku i pojazdu, a także dotyczące samej trasy. Koniecznej jest więc  zapewnienie odpowiedniej floty i zaplecza personalnego. Pamiętać należy o uzyskaniu stosownego pozwolenia. Kluczowa jest więc współpraca na każdym szczeblu: klient/zlecający – spedytor/organizator przewozu-przewoźnik-kierowca/pilot-odbiorca. Początkowo konieczne jest określenie rozmiarów takiego ładunku, dopasowanie odpowiedniego pojazdu. Następnie zaplanowanie najbardziej korzystanej trasy przejazdu, często w nocy oraz zdobycie określonego pozwolenia. Przygotowanie tego procesu jest czasochłonne i wymaga zaangażowania większej liczby osób. Często jest konieczne przygotowanie odpowiedniego sprzętu jak np. dźwigu, który dany ładunek załaduje na pojazd. Wszystkie te operacje powodują, że koszty transportu wielkogabarytowego są wysokie. Niemniej jednak na polskim rynku działają przedsiębiorstwa, które zajmują się przewozem ładunków ponadgabarytowych. Pojawienie się tego typu transportu na drogach wywołuje spore zaciekawienie.

Źródła:

Transport wielkogabarytowy, Materiały dydaktyczne dla nauczycieli, Anna Waniek, Wyższa Szkoła Logistyki Poznań 2012

Przewozy ładunków wielkogabarytowych w pojazdach nienormatywnych, Agnieszka Skowrońska, Łukasz Kołodziejczyk, w Gospodarka Materiałowa i Logistyka, t. LXXII nr 7/2020  DOI 10.33226/1231-2037.2020.7.1 ISSN 1231-2037, 2020

https://www.gov.pl/web/gddkia/przejazdy-nienormatywne3 dostęp z 15.02.2022

https://edu.trans.eu/wydarzenie/ladunek dostęp z 15.02.2022